مطابق فرمان وزیر عدلیه مرحوم فروغی، وکلا به ۳ درجه تقسیم‌بندی می‌شدند و حق مداخله در پرونده‌هایی را داشتند که از محاکم ابتدایی تا دیوان عالی کشور را شامل می‌گردید و به همین منظور امتحاناتی از وکلا اخذ می‌گردید. در واقع زمانی که هیچ نماینده ای برای دفاع از حقوق متهم به پرونده وارد نشده است، دادگاه از میان وکلای دادگستری، جانشینی را به صورت رایگان در اختیار متهم قرار می دهد. اما چنانچه به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیل دیگری شخصی نتواند برای خود جانشین انتخاب کند، براساس صلاحدید دادگاه و تشخیص کمیسیون کانون وکلا، برای او به صورت رایگان وکیل در نظر گرفته می شود تا بتواند از حقوق وی در دادگاه دفاع کند. هنگامی که بسیجیان و افراد ایثارگر در موضوعات حقوقی و قضائی با مشکلاتی رو به رو می شوند، وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده اند، به عنوان وکیل ایثارگران و بسیجیان در مراجع قضایی حاضر شده و خود را با نام وکیل حمایتی معرفی می کنند. همچنین کانون های وکلای دادگستری و هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا اشخاصی که قادر به پرداخت حق الوکاله هنگام انتخاب وکیل نیستند،می باشند. وکیل حقوقی کسی است که از جانب موکل اجازه داشته باشد در خصوص مسائل حقوقی، در مراجع قضایی یا غیر قضایی اقدام کند.
- به همین دلیل در قرون متمادی جایگاه اشخاص خاص که برای دفاع از موکلان خود و احقاق حق تلاش می کردند در جامعه و نظام های قضایی مختلف تثبیت شد و کم کم شغل وکالت در بین مردم جایگاه خود را پیدا کرد.
- در این مقاله از مستروکیل به بررسی اینکه وکیل کیفری کیست؟ و چه وظایفی دارد پرداختیم و همچنین ویژگی های یک وکیل کیفری خوب را نیز تشریح کردیم.
- ⇐ در زمان ثبت نام سن داوطلب از ۴۰ سال در حوزه قضایی تهران و ۵۰ سال در سایر حوزه ها نداشته باشد.
- برای اینکه شخصی بتواند وکیل قضایی شود، باید در رشته حقوق تحصیل کرده و پس آن با قبولی در آزمون وکالت، از کانون وکلای دادگستری یا مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه، پروانه وکالت دادگستری دریافت کند.
وکالت عقدی جایز است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید. در راستای وکالت تسخیری، وکالت معاضدتی یا انتخابی قرار میگیرد اما برخلاف وکالت تسخیری، این نوع وکالت در امور مدنی (مانند انحصار وراثت و تقسیم ارث، نکاح و طلاق) و برای خواهان دعوا کاربرد دارد. به این صورت که دادگاه شرایط خواهان را بررسی میکند و اگر واقعا شخص توانایی پرداخت حق‌الوکاله نداشته باشد، وی را به کانون وکلا معرفی میکند. وکیل معاضدتی مکلف است با موکل قرارداد حق‌الوکاله تنظیم کند و نسخه‌ای از آن را برای واحد معاضدت قضایی واقع در کانون وکلا ارسال کند و در صورت اتمام دعوا و حاکم شدن موکل یا اخذ محکوم‌به، باید یک پنجم حق‌الوکاله را وصول و به صندوق کانون پرداخت کند مگر اینکه بتواند ثابت کند که دریافت حق‌الوکاله قانونا ممکن نیست . وکیل اداری شخصی است که به موجب یک قرارداد وکالت اداری وکیل کاری شخصی شده است تا در ادارات مختلف، کارهای اداری شخص دیگری را انجام دهد.
انواع وکالت:
چنین فردی میتواند در امور کاری و اداری، امور مربوط به مهاجرت، امور تجاری و مسائل بین المللی و سایر امور حقوقی به اشخاص کمک کند. به فردی که برای انجام امور اداری و دیگر مسائل مالی و یا کاری نایب دیگری می شود براساس نوع فعالیت و تخصص آن‌ها در انواع گوناگونی تقسیم می‌شوند وکیل می‌گویند. طبق قانون مدنی وکالت ممکن است به طور مجانی صورت گیرد و به وکیلی که حق الزحمه ای برای انجام امور وکالتی دریافت نمیکند وکیل تبرعی گفته می شود. در حال حاضر، در هر کدام از حوزه‌های فوق وکیل آقا و یا خانم متخصص به فراوانی وجود دارد و افراد براساس علاقه و میل خود می‌توانند در پرونده های مختلف وکیل خانم و یا آقا انتخاب کنند.
وکیل کیست؟ و وظیفه وکیل خوب چیست؟
به این ترتیب، پس از ارائه این درخواست، یکی از وکلای کیفریِ دادگاه در اختیار متهم گذاشته می‌شود تا از او دفاع کند و به او مشاوره ارائه کند. از سوی دیگر، هر دعوای کیفری فقط و فقط یک بار توسط دادگاه بررسی می‌شود، به این معنا که پس از یک بار بررسی و صدور حکم نهایی، امکان مطرح کردن دوباره شکایت وجود ندارد. به این ترتیب، گرفتنِ یک وکیل کیفریِ خوب بسیار ضروری است زیرا چنین وکیلی به موازات داشتنِ ویژگی‌ها و خصوصیات مورد نیاز، به اندازه کافی به همه مسائل حقوقیِ ذیربط نیز اشراف و آشنایی دارد و میتواند با ارائه توضیحات و مدارک و اسناد به بهترین نحو از موکل خود دفاع کند. در مابقی دعاوی کیفری اگرچه داشتن وکیل اجباری نیست اما متهم و شاکی حق دارند که از وکیل استفاده کنند. در اقشار ضعیف جامعه که فرد توانایی مالی برای انتخاب وکیل نداشته باشد و احتمالا اطلاعات کافی نیز برای دفاع از خود ندارد، میتواند از دادگاه تقاضای تعیین وکیل کند.
از جمله این وکالت ها که توسط وکیل مدنی و موکل تنظیم می شود می توان به وکالت برای طلاق، خرید و فروش خانه، فسخ اجاره و رسیدگی به امور سازمان ها و ادارات دولتی اشاره کرد. وکیل به موجب قراردادی که به آن وکالت نامه می گویند نسبت به نام و حساب موکل اختیاراتی را پیدا می کند. در نتیجه وکیل حکم واسطه را در انجام امور دارد و هر آن چه انجام می دهد برای موکل می باشد. به بیان دیگر چون وکیل دادگستری با قبول وکالت تبرعی وجهی دریافت نمی کند تا بر حسب مقررات مالی، مالیات بر درآمد را بپردازد. وکیل معاضدتی باید از جریان کار پرونده و روند رسیدگی ،شعبه قضائی کانون را مطلع سازد.
وکیل پایه یک دادگستری، نوعی از نماینده حقوقی است که به موجب اخذ پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری، صلاحیت حضور در مراجع قضایی و دفاع از موکل خود بر اساس موازین قانونی را دارد. وکیل پایه یک دادگستری برای اخذ پروانه پایه یک وکالت، پس از قبولی در آزمون وکالت می‌بایست یک دوره کارآموزی وکالت را به مدت دو سال سپری کند. در این دوره، کارآموز وکالت با حضور در انواع دادگاه‌ها و دادسرا و مطالعه انواع پرونده ها و دعاوی تجربه کسب میکند و پس از طی این دوره و قبول شدن در آزمون اختبار، به عنوان وکیل پایه یک دادگستری شناخته می‌شود. وکیل پایه یک دادگستری، بهترین نماینده حقوقی و آگاه به انواع دعاوی حقوقی و کیفری است.